| Vorige onderwerp :: Volgende onderwerp |
enila
Geregistreerd op: 23 Feb 2010
Berichten: 12
Woonplaats: Aartselaar
|
 Geplaatst: 14-05-2010 12:22:00 Onderwerp: samenvatting tweede jaar 2 |
 |
|
|
[color=darkblue]EEN TWEEDE SAMENVATTING DUS JE KAN ZELFS NOG KIEZEN  [/color]
GESCHIEDENIS VAN DE COMMUNICATIE
Hfdst. 1: De moeder van alle media: lichaamstaal
- Eerste mensachtigen gebruikten uitsluitend lichaam om zich uit te drukken.
- Lichaamstaal is een natuurlijk medium en heeft een grote expressiekracht, maar is ook beperkt.
- Lichaamstaal is het oudste, maar ook het meest gebruikte.
- medium dat meer dan twee miljoen jaar oud is, op essentiële momenten in ons leven gaan we hierop terugvallen.
1. Oorsprong van de lichaamstaal
- meer dan twee miljoen jaar geleden gingen onze voorouders rechtop lopen in de savannes van Oostelijk Afrika omdat ze zich wilden beschermen tegen mogelijke aanvallers en dus op hoogte van potentieel gevaar wouden zijn.
- door rechtopstaande houding kwamen handen vrij en die gingen ze gebruiken om voedsel te zoeken, en gereedschappen te maken.
- oudste mensen waren nomaden die zich in clans verplaatsen op zoek naar plantaardig voedsel.
- handige of rechtopstaande mens(homo habilis of homo erectus) at alleen vlees wanneer er geen knollen, bessen of andere eetbare planten aanwezig waren.
- duurde nog honderduizenden jaren alvorens vegetarische nomade en echte jager en vleeseter werd.
- oudste menselijke gebaren komen overeen met handelingen van chimpansees:
* rekgebaren met lippen om vruchten aftasten op houdbaarheidsdatum
* tijdens drinken lippen tuiten om versheid water te testen
liggen aan de basis van onze gezichtsmimiek
**onze glimlach verwijst naar grijsnlach van de aap
- menselijke glimlach ontwikkeld vanuit defensieve glimlach van de aap
- charmestrategie van de glimlach komt van dfensieve angstgebaar van de chimpansee
- primaire overlevingsbehoeftes liggen aan de basis van ontstaan van lichaamstaal.
- communicatiemiddelen nooit zomaar ontwikkeld, middelen om (over)leven draaglijk te maken. Mensen voortdurend op zoek naar beter instrumenten om leefomstandigheden te optimaliseren.
2. Expressieve kracht VS communicatieve onmacht
- kracht van lichaamstaal is ook zwakte, wie het alleen met gebaren kan zeggen blijft opgesloten in zijn lichaam. Hoe expressief en bevredigend gebarentaal voor gebruiker mogen zijn, hij kan op geen enkel moment afstand nemen van zijn eigen lichamelijkheid.
- directe, zintuigelijke reflexen vormen passief klankbord voor hyperindividuele lus- en onlustgevoelen.
- menselijke cultuur ontstaat als een nieuwe ijstijd(honderdduizend jaar geleden) de mensheid verplichtte om zich creatiever te gaan gedragen en om een nieuw medium te ontwikkelen.
- tactiel gedrag(tactiele taal: aanraken): ontbreken van zelfbeeld bij baby’s. Datgene wat baby ervaart is werkelijkheid
- tijdsbesef ontstaat pas bij geschreven taal, zonder taal hebben we geen ruimtebesef en begrijpen we geen abstracte begrippen als links, rechts, onder, boven, voor, achter, ...
3. Van primitieve oertaal tot digitale oertaal
- body language meest gebruikte medium, meer dan de helft van onze communicatie heeft te maken met uitzenden van lichamelijke signalen
vb. is de liefde echt? kijken naar lichaamstaal dmv aanrakingen aan neus en oorlelletje, knipperen met ogen. Lichaamstaal maakt of kraakt een optreden.
- primitieve lichaamstaal sluit hoogtechnologische communicatie niet uit
- nieuwste digitale toepassingen grijpen terug naar oertaal
vb. computerscherm met vingertoppen aanraken touchscreen-methode
- digitaal verpakte informatie in lichaam inbrengen
vb. smart pills met ingebouwde computerpaneeltjes die geneesmiddelen lozen als bloeddruk te hoog/laag is of als hartslag beneden grens daalt.
- ontstaan van versmelting tussen het natuurlijke lichaam van onze voorouders en het kunstmatig lichaam van de geavanceerde computertechnologie. We worden terug nomaden
VIDEO 1: BELANG VAN LICHAAMSTAAL(Desmond Morris – De naakte aap)
1) Lichaamstaalsignalen kunnen verschillend zijn voor dezelfde inhoud. Voorbeeld
ja en nee- gebaar is niet universeel (anders in India, Balkan,…)
2) Het is een zeer gezonde oertaal “lachen is gezond” Leg uit
Als je lacht, produceert je lichaam endorfines en die werken pijnverzachtend
3) Uit welk dierlijk gebaar ontstond de menselijke glimlach?
Van het angstgebaar mondhoeken naar achter (zie chimpansee) en de dierlijke grijnslach onderwerping
Van non-agressie naar vriendelijk is nog maar een kleine stap
4) Geef een voorbeeld waaruit blijkt dat lichaamstaal eerlijker is dan andere media
Veel moeilijker te controleren/verbergen vb: bij liegen met de ogen knipperen of wegkijken.
Hfdst. 2: De eerste afspraken: Gesproken taal
- vooraleer mensen begonnen te praten gebruikte men uitsluitend ‘stomme’ gebaren
1. Spreken om te overleven
- honderduizend jaar voor Christus begon laatste ijstijd, voorouders werden gedwongen om vegetarisch voedselpaket aan te vullen met vlees bij gebrek aan plantaardig voedsel.
- Planteneter werd vleeseter en tijdens de jacht op mammoeten en elanden moesten afspraken gemaakt worden.
- Grote prooidieren waren belangrijk voor vlees, vet, bloed en ook de huid
- Nood aan organisatie en een strategie, gebaren waren te dubbelzinnig en werden te vaak fout begrepen.
- Jagers hadden er alle belang bij om zich goed te organiseren en klare afspraken te maken.
2. Recht spreken
- oraliteit of gesproken taal
- samenleving binnen clan vroeg duidelijke afspraken. Rechtspraak ontstond om clanleden incestverbod op te leggen.
* incest leid na enkele generaties tot afname van immuniteit
* van wieg tot graf blijft men in zelfde clan
* incesttaboe spookt rond in Griekse tragedies (Oedipus vermoorde vader om het met moeder te doen)
3. Van overleven tot overlevering
- afspraken maken voor jacht en voortplanting maar ook voor eerste vormen van overlevering
- overlevering/traditie: doorgeven van oud op jong. Wie niet wist hoe hij eland te lijf moest gaan of gevaren niet kende van incest, schakelde zichzelf uit.
- als ouderen doodgingen, moesten jongeren weten hoe ze in levensonderhoud moesten voorzien. Ouderen gingen vertellen aan jongeren
- levensnoodzakelijk om te overleven.
- nu: oude generatie(leraars) geven kennis door(studenten)
VIDEO 2: DE KENMERKEN VAN DE PREHISTORISCHE MENSENRASSEN
“Walking with cavemen”
Homo boisei te monotone levensstijl
verandering = bedreiging (! Weer + natuur verandert)
staan nog dichter bij aap (eten geen vlees, dus geen eiwitten -> kleine herseninhoud)
Homo habilis voorwerpen maken (steen)
grotere hersenen (ideeën)
groot aanpassingsvermogen
Homo ergaster kan alles wat homo habilis kan, maar beter
zweten
grote hersenen -> inzicht in leefomgeving, kennis verzamelen
begrijpen wereld, dus beter beheersen
uitvinders stenen bijl
menselijke stem -> communiceren
voor het eerst band tussen familie en vrienden
Uitgestorven: klimatologisch verschijnsel, kende nog geen vuur (homo sapiens wel)
Homo erectus andere werktuigen vb: bamboe
sterk + aanpassingsvermogen
VIDEO 3: DE NEANDERTHALER “Walking with beasts”
1) Hoe zagen onze streken er uit 50.000 jaar geleden?
Laatste IJstijd (32.000 v C.) Noordzee = grasvlakte
2) Uiterlijke kenmerken van de Neanderthaler?
neus om de lucht op te warmen, dikke botten, klein (1m50), ronde borst
3) Waarom is de Neanderthaler uitgestorven?
-1ste hypothese: Geen aanpassingsvermogen (nieuw klimaattype)
-2de hypothese: oorlog tussen homo sapiens en Neanderthaler (vb over vuursteen), de homo sapiens konden beter communiceren en zouden de Neanderthaler hebben uitgemoord
4) Parallel met de homo sapiens, toen en nu?
Trek naar het Zuiden. Vroeger was het nodig, nu voor het plezier
Hfdst. 3: Het geschrift
- oudste kleitabletten met schrifttekens, teruggevondne in huidige Irak, gaan terug tot 3500 voor Christus. Bevatten inventarissen van de oogst en veestapel. Schrijven om te kunnen bewijzen wat hun eigendom was. Ze deden al schrijvend aan boekhouding. Zo hadden ze een geheugensteuntje en was er geen discussie mogelijk. Priesters en klerken stonden in voor deze boekhoudkundige inventarissen
1. Schrijven is boek houden
- geschrift, zoals wij het kennen, is amper vijfduizend jaar oud. Kan zijn dat het binnen enige tijd niet meer bestaat of niet meer in huidige vorm
- jongeren gebruiken in sms steeds meer icoontjes en andere beeldelementen zoals cijfers, ... Zo is geschrift duizenden jaren geleden ook ontstaan(Egyptische hiërogliefen bevatten in oorspronkelijke versie concrete afbeeldingen van voorwerpen en mensen)
- beeldverhaald wordt abstract tekenschrift omdat het vlugger genoteerd kan worden. Om dit aan te leren is scholing nodig en pas in einde 19de eeuw, met de democratisering van het onderwijs verliest schrift elitaire pretenties.
- geschrift was medium van nieuwe samenleving die ongeveer twaalfduizend jaar geleden is ontstaan(10000 V. Chr) Laatste ijstijd en opwarming van de aarde veranderde niet alleen het klimaat maar ook de maatschappij
* agrarische sedentaire maatschappij ipv nomadische jacht- en plukorganisatie
* zelf gewassen telen en veestapel kweken: steeds voedsel binnen handbereik
* omstreeks 10000 V. Chr ging men zich settelen en aan landbouw(kweken, bessen planten) doen en men vestigde zich aan grote rivieren(vissen)
- jaarlijkse voorraad werd opgeslagen in centrale voorraadschuur(oorsprong tempel?), bij binnenbrengen werd alles genoteerd op kleitablet. Voorraadschuur groeide uit tot multifunctionele ruimte waar gasten van naburige nederzettingen werden ontvangen en waar landbouwgoden geëerd werden. Wie stukje wou opsouperen, ging met tablet naar priester en die schrapte wat je meenam. Wat opgeschreven stond bleef voorrradig, wat was verbruikt bestond niet meer.
2. Kleifiguurtjes worden beschreven kleitabletten
- 3500 V. Chr spijkerschrift gebruikt bij het inventariseren van familie-eigendom: tekenmunten werden aangemaakt
- Schmandt-Besserat:
*tekenmunten die bestonden uit imitaties van goederen die een bepaalde familie bezat en die men wilde verhandelen
*geboetseerde figuurtjes werden in mandje van klei verzameld en dichtgemaakt
*buitenkant inscriptie met wat erin zat(wat de familie bezat)
*wie van bepaalde familie tekenmunt had kon bewijzen dat hij van die familie bepaalde goederen tegoed had.
- ruilde risico’s en avonturen van zijn bestaan voor een georganiseerde en geplande levenswijze
3. Intern natuurlijk VS extern kunstmatig geheugen
- oude Babyloniërs zetten in natte klei spijkerachtige tekens om levensnoodzakelijke bezittingen te noteren.
- 1000 jaar terug werd alfabetisch geschrift voltooid. Monniken introduceerden een nieuwe, buigzame, kleine letter in 9de eeuw. Monotome lijn van Romeinse hoofdletter vervangen doore evenwichtig vormgegeven weefsel(textum) van grote en kleine letters.
- Karolingische renaissance: alfabetische schrift-en textcultuur
- schriftcultuur had minder prestigein millenia daarvoor
*Plato verketterde in 4de eeuw gebruik van schrift
- heeft geen geschriften nagelaten omdat hij trouw bleef aan de natuurlijke, lichamelijke media van de gebaren taal en vooral van de gesproken taal.
- kunst van het gesproken woord: retoriek was in Griekse schoolprogramma het voornaamste vak
- uitleg waarom Plato zoveel wantrouwen koestert tegenover het geschreven woord:
*het geschrift is een ‘pharmakon’ of toverdrank: mensen gaan vertrouwen op vreemde lettertekens in plaats van op hun natuurlijk geheugen. De natuurlijke aandacht komt in gevaar en men legt meer vertrouwen op een extern, kunstmatig schriftgeheugen en men gaat het intern, natuurlijk geheugen verwaarlozen. Wie schrijft, luistert minder aandachtig en gaat vervreemden van zijn natuurlijk geheugen.
- deze kritiek op de schrifttechnologie is een blijver geworden in het mediadebat. Telkens een meer gesofistikeerd medium werd gelanceerd, werd Plato’s verkettering in een aangepaste versie opgevoerd.
vb. eerste digitale rekenmachines in pocketformaat waren verboden op school omdat anders leerlingen niet meer gingen hoofdrekenen.
vb. wie teveel op pc zit wordt een nerd die vervreemdt van de echte fysieke realiteit(chatten praten op café)
Plato was eerste mediacriticus en koos voor de traditionele natuurlijke media.
4. De technologie van het geschrift
- exponent van de nieuwe samenleving
- deze agrarische, sedentaire samenleving ging op zoek naar technologische hulpmiddelen om de kwaliteit van het leven en werk te verbeteren.
vb. wiel was veruitwendiging van voet: sneller, zonder veel inspanningen zich verplaatsen
vb. bijl ipv hand/arm
vb.schrijfstift was prothese of hulpstuk. Soort van namaakvinger, die fijner en sneller inscripties kon aanbrengen dan de vinger.
technologische imitaties van van natuurlijke, menselijke ledematen die het werk efficiënter konden doen
5. Evolutie van het alfabetisch geschrift
- evolutie van het geschrift: toenemende abstrahering(alles wordt abstracter)
- Beeldschrift(3500 V.Chr)Fenicisch(1500 V.Chr)Grieks(800 V.Chr. Latijn
* tussen Beeldschrift en Fenicisch zitten de Egyptische hiërogliefen(2500 V.Chr.)
- vormen van alfabetisch geschrift beetje overgenomen van vorigen maar ook verwijzingen naar dingen die héél belangrijk waren in sedentaire agrarische samenleving
6. De grenzen van schriftbeschaving
- Men vond middelen uit om zich te onttrekken aan hun onmiddelijke omgeving om op een beschaafde, gedistantieerde manier beter en stabieler te leven .
*groeperen in stedelijke nederzettingen
*westerse denken maakt onderscheid tussen denkend subject en gedacht object. Trekken van grenzen. Grens kan ook kloof worden.
vb. De kracht:wie schrijft gebruikt een technisch instrument; Mensen die schrijven kunnen beter(gedachten) werkelijkheid bezien. Kunnen beter ananlyseren. Door geschrift kunnen ze hun gedachten ordenen en nemen niet langer deel aan de werkelijkheid. POS: ze kunnen werkelijkheid beter manipuleren / NEG: nemen niet langer deel aan werkelijkheid.
VIDEO 4: “OVERLEVEN, STENEN GETUIGEN” (Richard Rudgley, antropoloog)
1) Welke zijn de 2 oudste beschavingen? (voor de Egyptische)
Tempelbouwers op Malta en Turkse beschaving (7000 v C.) çatal hüyuk (=grafheuvel), huizen met enkel bovenaan opening, om de warmte buiten te houden
2) Deze werden vaak gedomineerd door vrouwen. Hoe kan je dat zien?
Matriarchaat -> beeldjes van barende vrouwen, ze aanbaden God de moeder, tempels in vrouwelijke vormen
3) Uit welk ander materiaal zijn schrijftabletten nog gemaakt?
Kegeltjes en bolletjessysteem -> op buideltje staat wat er in zit -> vrij nutteloos -> inhoud wordt weggelaten -> ontstaan kleitablet
Hfdst. 4: Romeinse mediaprimeurs: Krant, Internet en Boek
- Griekse samenleving: macht van het gesproken woord. Romeinse Rijk was veel uitgestrekter dan Griekse stadstaatjes. Het Rijk strekte zich uit van Noord-Afrika tot Engeland en de Rijn.
- gesproken woord was ideaal om kleinschalige arena te bespelen maar verloor zijn fysieke reikwijdte en overtuigingskracht in het imperium
- Technologie van het geschrift heeft Romeinse machthebbers doen begrijpen dat het hen in staat stelde om overal een oogje in het zeil te houden.
- Romeinen zijn grondlegger van drie schriftmedia die nog steeds massamediaal van belang zijn. Kranten, boeken en internetcommunicatie: kunnen grote massa bereiken.
- Romeinse samenleving kende geen daadwerkelijke schriftcultuur kranten en boeken werden in het openbaar voorgelezen.
1. Van Caesars krant tot de goednieuwsshow
- Toen Julius Caesar na zijn militaire overwinningen ook politieke macht rook.
- Om de macht van de oude adel te breken verplichtte hij tijdens zijn consultaat de senaat om elke dag(diurna) rekenschap af te leggen van de besluiten(acta) die ze hadden genomen.
- vanaf 59 voor Chr. waren er dagelijks op kruispunten van Rome beschilderde tekstpaneeltjes te zien. Vroeger werden hier politieke besluiten bekend gemaakt maar op zeer onregelmatige tijdstippen. Nu moest senaat elke dat inzage geven aan het volk over het reilen en zeilen binnen de gewijde muren. Hier las men de acta diurna voor(acte d’ aujourd‘hui)
- ideologische intentie om informatie openbaar te maken die voorheen verborgen, versluierd of afgeschermd bleef = NU: onderzoeksjournalistiek
- acta diurna zorgde voor opschudding bij het toenmalige aristocratie(de voornaamste): inspireerde families om komaf te maken met Caesar. Hoe een journalistieke onthulling toen ook al kwalijke gevolgen kon hebben voor de boodschapper in kwestie.
- Augustus: adoptiezoon van Caesar en stichter van het Romeinse keizerrijk trachtte voornaamste families te vriend te houden en zwakte de acta diurna af tot de acta urbis = besluiten van de stad)
- acta urbis: propaganda. Politieke kern van het nieuws onder Caesar wordt uitgehold tot een goednieuwsshow. NU: kranten bleven tot in 18de eeuw propaganda-instrumenten van het beleid en met democratisering van westerse samenleving in 19de eeuw ontstaat moderne opiniekrant. Kritische, objectieve journalistiek is van recente datum maar fenomeen van krant als dagelijkse, politieke informatieverschaffer gaat al 2000 jaar mee.
2. Alle wegen leiden naar Rome, ook die van Internet
- pax romana ondenbaar zonder paraat leger dat overal inzetbaar was
- ingenieus systeem van heerbanen met Rome als centraal vertrekpunt
- militaire bedoeling:
*legers hadden voorrang om zich op heerbanen te verplaatsen
*romeinse legioenen konden zich snel, te voet, verplaatsen om opstanden de kop in te drukken.
- heerbanen ook gebruikt voor het versturen van militaire en politieke boodschappen
*koeriers te paard, afspanningen langs heerbanen waar paard en koerier konden uitrusten. Bij hoogdringende berichten werd er van paard(en soms koerier)gewisseld. Zo kon 100 km per dag worden overbrugd
*bericht verstuurd via cursus publicus of openbare koerierdienst was vlugger ter plaatse dan vandaag via klassieke post
*diploma’s: in twee gevouwd en van een zegel voorzien omdat ze status top-secret hadden
3. Van Augustus’ koerierdienst tot Napoleons Chappe-telegraaf
- openbare koeriersdienst = eerste vb van internet avant la lettre
- communicatieverkeer vandaag verloopt vele sneller
- militaire logica van machtsbehoud ligt aan de basis van diverse communicatienetwerken die vanaf de Romeinse koeriersdienst over de Chappe-telegraaf onder leiding van Napoleon tot het Amerikaanse Internet op het einde van de jaren ’50 in de 20ste eeuw hebben bestaan.
- Romeinse Internet van koeriers te paard bleef bestaan tot einde 18de eeuw
- Na Franse Revolutie(1789) zochten revolutionairen naar een nieuwe manier om hun troepen van nieuwe ontwikkelingen aan het front op de hoogte te houden.
* probleem: Parijs stuurde legers via klassieke weg maar vogel meestal gaan vliegen als ze aankwamen
* broer Chappe vonden in 1794 een sneller koerierssysteem uit door niet langer mensen van vlees en bloed te gebruiken bij communicatieoverdracht maar namaakmensen die als seingever of semafoor dienst deden. Ze noemden hun telegraaf: tachygraaf of snelschrijver.
- 196 standjes dmv ‘armen’
- om de 16 km een chappetelegraaf. Men wist direct wanneer er problemen waren en troepen werden opgestuurd maar als ineens zaken wijzigden dan konden ze de troepen onderweg bijsturen. Vertrok vanuit Parijs naar andere grootsteden, centralistisch netwerk. Alleen Parijs kon controleren, geen contact tussen andere grootsteden.
4. Alle wegen leiden naar Parijs, ook die van Internet
- Chappe gebruikte kerktorens met daarop houten geraamtes van enkele meters hoog. Beide zij-armen konden 7 posities innemen en de halspartij(staf die armen met elkaar verbond) kon 4 posties aannemen. Snelschrijver had dus 196 standjes(7x7x4) en kon dus 196 lettertekens en lettercombinaties weergeven. Elke 16 km stond er op de tachygrafische Chappe-lijn een semafoor. Bij tekengever stond telegrafist met codeboek die standen van armen vertaalde naar letters. Standen van de armen gebeurde dmv het bedienen van katrollen. Bij telegrafist stond tekengever met verrekijker om te kijken of er een boodschap op komst was.
- tachygraaf deed in minuten waar koeriers uren voor nodig hadden(vroeger was boodschapper 2 dagen onderweg naar Bordeaux, nu via 50 semaforen in 2 uur)
- legers konden onderweg worden verwittigd en bijgestuurd
- Parijs was machtcentrum en liep door tot provinciehoofdplaatsen: zuiden(Bordeaux) oosten(Straatsburg), westen(Le Havre), noorden(Rijsel). Napoleon breidde dit uit tot in Italië en het zuiden van België(A’pen – Bxl) en Nederland(A’dam)
- toenmalige Internet kende centralistische structuur. Parijs wist alles maar provinciehoofdplaatsen konden niet met elkaar communiceren om centraal gezag niet in gevaar te brengen. Gedecentraliseerd netwerk werd pas mogelijk binnen een democratische samenleving.
5. Van het Amerikaanse Darpa- tot het wereldwijde Internet
- Russen lanceerden in 1957 Spoetnik(automatisch aangedreven satteliet), Amerikaanse militairen schrokken. Ze dachten dat ze een immense voorsprong hadden maar in volle Koude Oorlog hadden militairen aanvalsscenario waarbij de Russen met hun raketten de Amerikaanse infrastructuur in minimum van tijd kon uitschakelen.
- Wat als Russen satteliettechnologie gebruiken om Amerikaanse communicatieuitrusting te vernietigen? Amerika slechts 2 communicatieknooppunten(Pentagon en San Diego)
- Amerikanen gingen telegeleide raketten bouwen maar ook nieuw telecommunicatie-infrastructuur ontwikkelen die niet zo kwetsbaar zou zijn.
- Ipv 2 grote knooppunten werd gezocht naar een systeem van diverse knooppunten, zo lang er in het systeem 1 knooppunt in tact bleef, kon men blijven communiceren.
- ARPA(Advanced Research Projects Agency) in jaren ’60: communicatienetwerk met verschillende knooppunten
- zo kwam in 1969 onder impuls van J.C.R. Licklider eerste computernetwerk in gebruik waarbij 4 pc’s met elkaar konden communiceren. Als 2 pc’s werden uitgeschakeld, konden boodschappen nog steeds verstuurd worden.
- Arpanet verbond via telefoonlijnen. Wie informatie wou inkijken of versturen moest informatie behandelen via bepaalde code(NU: protocol).
- Arpanet, werkte zoals huidige Internet adhv pakkettenschakeling(packet-switching)Informatie van pc naar pc in binaire pakketjes van 256 bytes.
- Koerierspost van de Romeinen werkten ook adhv estafettesysteem. Langs afspanningen heerbanen wisselen van koerier en paard.
- Ook Chappe-telegraaf: altijd deelafstand van 16 km
6. De bedreiging van het Internet: democraten VS centralisten
- in 1977 had Arpanet reeds 111 grote knooppunten
- militaire oorsprong werd niet langer verzwegen. Arpanet heette sindsdien Darpanet met de D van defensie.
- 1982: ontstaan huidige Internet, nu ook academische wereld werd toegestaan om het te gebruiken.
- 1991: begrip World Wide Web(wereldwijd web) gelanceerd door Tim Berners-Lee(http-protocol)
- aantal knooppunten nog toegenomen en zorgde voor problemen: moeilijk om te controleren wie wat van welke plaats verzond.
- grote verschil tussen Internet en vorige netwerkstructuren was democratisch, gedencetraliseerd karakter. Vroeger wist Rome en Parijs alles maar provinciehoofdsteden niets onderling van elkaar. Huidige Internet telt ontelbare routes om informatie door te sturen zodat centrale controle uitgesloten is.
- door virusaanvalles staat gedecentraliseerde structuur onder druk. Misschien beter om knooppunten te reduceren tot overzichtelijk aantal zodat centrale overheid zicht krijgt op informatie-uitwisseling maar interactieve, democratische karakter van Internet staat toe dat iedereen van waar dan ook naar iedereen boodschappen kan versturen. Discussie tussen democraten en centralisten zal toenemen. Bedrijven hebben firewalls(beschermingssystemen) om pottenkijkers buiten netwerk te houden.
- nieuwe communictiemiddelen hebben vaak militaire oorsprong.
- ideologische overwegingen speelden rol waarom boek zijn huidige, rechthoekige vorm kreeg. Romeinen gebruikten tabletvorm om op te schrijven. Uitdrukking “tabula rasa” of schoon schip komt van houten tablet(tabula) met een waslaag te bedekken en met schrijfstift(stylus) te bewerken. Als boodschap niet meer nodig was, werd waslaag opnieuw effen gemaakt. Tekst werd uitgewist(rasa). Tabloid-formaat verwijst met tafeltjesachtige vorm naar de Romeinse schrijftafeltjes.
7. Over rollen en rechthoeken: van volume tot codex
- Romeinen gebruikten voor hun geschriften in eerste instantie de rolvorm die ze van de Egyptenaren en Grieken erfden. Ze noemde de rolvorm volume dat afgeleid was van Latijns volvere = oprollen
- Boekrollen verpulverden vrij vlug en een meer duurzaam materiaal werd ontwikkeld. Naam van dit dierlijk materiaal was vellum of vel = perkament. Dit was gelooide dierenhuid: was niet alleen zeer goed beschrijfbaar maar ging veel langer mee. (vel papier bestaat niet!)
- perkament was moeilijk oprolbaar dus men koos voor de oude tabletvorm en perforeerde perkament en werd aan elkaar gebonden tot een codex.
- gebruikt voor teksten die lang moesten meegaan. vb. wetteksten
- codices gemakkelijker om te gebruiken. Boekrol lezen en dan zien wat in begin stond was moeilijk, bij codex gewoon terugbladeren
8. De Christelijk-Romeinse codexrevolutie
- Romeinen kenden twee boekvormen: een rol en een codex. Maar waarom lezen wij vandaag enkel nog (rechthoekige) codices en geen (circulaire) rollen?
- Komt door Constantijn de Grote die Christendom als staatsgodsdienst erkende om Romeins rijk te laten voortduren. Bijbel had een codexvorm om zich te onderscheiden van het jodemdom, en later ook de islam.
- Codexvorm vooral omdat jodendom thora had(dubbele rolvorm)
- vanaf Constantijns christelijke hervorming gingen meeste Romeinen ook codexvorm voor andere geschriften gebruiken.
- antisemitisme: wie verkeerd boek las(in rolvorm) werd vlug als jood of jodenvriend bestempeld en kwam op zwarte lijst terecht.
- christendom bepaalde vorm van ons boek maar ook door monniken ontstonden onze letter.
Hfdst. 5: De eerste copywriter: opkomst van de schriftcultuur
- schriftcultuur is van recente datum. Schrijven was om sterke verhalen niet verloren te doen gaan en om belangrijke informatie niet te vergeten. Geschrift was slechts een assisterend medium.
- pas vanaf Karolingische Renaissance in 9de eeuw ontstaat handschriftcultuur. “The book of Kells” is oudste manuscript ter wereld en naar Karel de Grote genoemd.
- monniken hielden zich bezig met de kunstige creatie van handschriften: monniken gingen eerst boek schrijven en dan eventueel voorlezen. De monik Benedictus is de eerste copywriter.
1. Oneliner met gevolgen
- monnik Benedictus maakte onliner: ora et labora(bid en zwoeg) is eerste copywriter-regel. Door binnenrijm blijft het hangen. Tweemaal wordt ora(bid) herhaald.
- monikken bidden ook als ze op het veld aan het zwoegen zijn, werkende monniken konden ook bidden door hun lichaam al zwoegend af te peigeren.
2. Wie schrijft, die bidt
- bidden kon volgens Benedictus op verschillende manieren, niet alleen door lichaam af te peigeren. Het ook ook door te zingen of met de schrijvende hand. Oudere monniken gingen liever schrijven in het scriptorium of schrijfatelier waar het warm was ipv te gaan zingen in koude kerk.
- boeken die te maken hadden met God maar ook boeken in opdracht van rijke heren want klooster had geld nodig om te blijven bestaan.
- zonder Benedictus had geschrift nooit die opwaardering gekregen.
3. Overwintering en Renaissance van het geschrift
- geschreven taal was niet langer nodig oten Romeinse rijk uit elkaar viel. Het geschrift leefde enkel nog binnen de muren van de kloosteres.
- Toen Karel de Grote in 9de eeuw de kern van de huidige Europese Unie stichtte had hij nood aan administrateurs omdat hij zelf niet voortdurend controle kon uitoefenen.
- Nood aan juridisch-fiscale geschriften die staatsgezag in verafgeleden gebieden kon opleggen en monniken volbrachten deze taak.
- 9de eeuw: ontstaan van christelijk-Karolingisch pact en bracht westerse schriftcultuur in definitieve plooi.
4. Karolingische lay-out
- Ierse monniken adviseerden Karel de Grote bij zijn machtsuitoefening.
- Alcuïnis is meest bekende Ierse monnik en richtte netwerk van scholen op om er geletterde administrateurs of ambtanaren op te leiden(abdijscholen). Hier kreeg men les in de kunst van het schrijven.
- nieuw hoofdvak: schoonschrift of kalligrafie of ars scribendi
- heel layout-pakket:
* kleine letter ipv hoofdletters van het Latijn
*dmv ganzenpen elegant schrijven schrijfstift Romeinen voor rechtlijnige lijnen
- Romeinen kenden geen tekststructuur: ze plaatsten hoofdletters naast elkaar zonder afzonderlijke woorden, zinnen of alinea’s aan te maken. Kostte veel moeite om te zien waar een zin eindigde of een nieuw woord begon.
- Monniken gaven tekst zuurstof door witruimte tussen de woorden onderling te zetten. Onderscheiden hoofzin van de bijzin door leestekens. Plaatsen eindpunt, vraag-en uitroepingsteken bij einde van de zin. Groepeerden alinea’s en alinea’s in hoofdstukken. Hoofd-en voetnoten boven of onderaan de tekst. Sommige teksten hadden armpjes en kregen kanttekeningen(glossen/marginaliën) rechts en links van de marge. De opmaak van de tekst werd ingekleurd, zo waren rode passages belangrijk en vielen meer op. Gaven ook beginletter of initiaal een andere vormgeving(nu nog steeds in kranten, dagbladen, magazines, ...) Tekst kreeg feestelijk versierd lichaam.
5. Multimediale manuscripten
- Vlaamse monniken kregen na Ierse monniken reputatie van meesterlijke handschriftenmakers.
- eerste regel uit nederlandse literatuur zou door West-Vlaamse monnik gemaakt zijn rond 1150. Maakte in abij kopie van een belangrijk religieus werk en om ganzenveer te testen, schreef hij op achterkant van het officiële papier enkele droedels waarin hij zijn liefje wou aanspreken: ‘Hebban olla volgelas nestas beginnan, hinase hi enda thu’ - ‘alle vogels beginnen met het bouwen van nesten, tenzij ik en jij’
- dit liefdesversje zou honderd jaar later uitgroeien tot eerste grotere lyrisch gedicht = Het Egidiuslied(1250) en wordt teruggevonden in manuscriptenverzameling van Gruuthuuse(handel in grut, veel geld om bier te maken). Gruuthuuse ontwikkelde zicht tot kunstbeschermer en bibliofiel(verzamelde boeken statussymbool)
- kunsthistorici beweren dat schilderkunst van de Vlaamse Primitieven haar oorsprong vond in deze manuscripten vol prachtige tekeningen. Doet denken aan werken van Van Eyck.
6. Duizend jaar schrifcultuur
- schriftcultuur is ruwweg geschat 1000 jaar oud. Vanaf 9de eeuw krijgt geschrift een gerespecteerde, zelfstandige betekenis.
- grafologen herkennen psychologische profielen in bepaalde schrijfstijlen.
- zinnelijke meerwaarde van het handschrift zou verloren gaan in mechanische, gedrukte versie
Samenvattend schema:
1ste fase: *2 natuurlijke media: spreken(oraliteit) en gebarentaal
2de fase: *technologische media
3de fase: *cyborgmedia: geïntegreerd in menselijk lichaam
Hfdst. 6: De typografische revolutie: doorbraak van de klassieke schriftcultuur
- Schrijven met de hand is monnikenwerk, drukken is machinale handeling
- Drukken niet van monniken. Drukken bestond al bij de Romeinen, de Romeinen bedrukten geen papier maar textiel(toga kreeg imprint die afkomstig was van een uitgekerfde, houten blok)
- deze xylografie of houtdruk werd later gebruikt om boeken te drukken: de blokboeken
- Romeinen kenden ook al drukpers, niet gebruikt voor aanmaak van boeken maar wel voor wijn. Romeinse wijnpers werd gebruikt om papier te bedrukken via houtdrukprocédé.
1. Van blokboeken en houtdrukkunst
- vooral boeken met veel afbeeldingen waren populair in de 12de eeuw
- houtdruk niet berekend op dergelijke bestsellers. Hoe vaker houten blok op papier werd geperst, hoe meer kans dat hout begon af te brokkelen door de druk.
- dikke, zwarte lijnvoering is goed voor maken van expressionistische taferelen maar niet voor drukken van een letter.
- diepe reliëf geeft vettige, roetige letterafdruk
- houten moedervormen konden slechts 1 keer gebruikt worden. Als afbeelding op volgende bladzijde nauwelijks afweek van vorige bladzijde kon je houten matrix niet bijsnijden.
- drukkers begonnen te experimenteren met nieuwe materialen. Goudsmid drukte voor het eerst een boek met monotypes. Losse, afzonderlijke lettervormen die hij had gegoten uit een mengsel van LOOD, tin en antimonium.
2. De kwintessens van de media
- Johann Gensfleisch, beter bekend als Johann Gutenberg was goudsmid die samen met andere alchemisten op zoek was naar de magische formule van quinta essentia of de vijfde essentie naast de vier andere: vuur, water, lucht en aarde
- Ether speelt op einde van 19de eeuw kapitale rol in ontstaan van de audiovisuele amusementstheorie en nu in draadloze tijdperk meer dan ooit aanwezig.
3. Gutenbergs typografie
- na lang zoeken vindt Gutenberg de ideale samenstelling voor de loden drukletters in 1447
- In plaats van houten blok uit te kerven ging men letters in afzonderlijke lettervormen gieten. Deze monotypes(afzonderlijke lettervormen) werden door zetter op een moedervorm(matrix) geplaatst die afmetingen had van het te bedrukken blad. Daarna werd matrix ingewreven met inkt en afgedrukt Resultaat: haarfijne, scherpe letter en geen afbrokkeling
- frivole vormgeving die typisch was voor handschriften was afgelopen
- enkel focus op tekstuele inhoud
- bijbels en andere godsdienstige werken werden gedrukt in het Latijn, Hebreeuws en Grieks
4. Manutius’ design van het moderne boek
- Manutius is een van de beroemde 16de eeuwse Italiaanse drukkers die zoveel mogelijk boeken wou verkopen en maakte daarom zijn product zo gebruiksvriendelijk mogelijk.
- hij vertrok van Karolingische vormgeving van de kleine letter en goot die om tot een eigen Italiaanse letter. Deze italiaanse letter(italic) was aërodynamisch gestylede letter die schuin voorovergebogen over het blad liep.
- cursieve, italiaanse letter van 16de eeuw immens populair omdat ze deed terugdenken aan de fraaie, handgeschreven letter.
- Manutius besefte ook dat boeken goed in de hand moesten liggen. Boeken hadden tot 15de eeuw onhandig groot formaat. Quartoformaat werd door Manutius in tweeën gevouwen tot een handig octavoformaat. Daarmee kreeg boek huidige pocketformaat en kon het overal meegedragen worden.
- boeken die gedrukt werden tussen 1447 en 1500 zijn omwille van zeldzaamheid zeer gegeerd. Voor deze wiegendrukken of uncunabielen(boekdrukkunst lag nog in de wieg) hebben bibliofiele verzamelaars veel geld over.
5. De katholieke kerk VS de typografie
- Katholieke kerk begon zich zorgen te maken over het effect van de ‘kunstmatige vorm van het schrijven’(ars artificialiter scribendi)
- katholiek gedomineerde landen zette vrij vlug een systeem van censuur op de drukwerken. Alvorens gepubliceerd mocht worden, moest lokale kerkelijke overheid zijn toestemming geven(imprimatur) en diende vooraan in het boek te worden opgenomen. Boeken die niet voorzien waren van imprimatur waren ketterse boeken. Auteurs en drukkers hiervan mochten omvergeschoten worden. Boek zelf werd opgenomen in een index
- Pas na het Tweede Vaticaanse Concilie in 1961 werd deze vorm van katholieke censuur opgedoekt, tot 1961 was men dus verplicht om imprimatur in boek te zetten.
- drukkunst als belangrijkste uitvinding in geschiendenis van de mens. Invloed kan moeilijk worden overschat.
6. Invloed van typografie op de samenleving
6.1. De typografische revolutie en kritische uitwisseling van ideeën
- toen mensen zelf begonnen lezen zagen kritische lezers van het evangelie dat er verschillen waren en men ging protesteren met de bijbel in de hand tegen de wantoestanden in de katholieke kerk. protestantisme
- eerste protestant: Maarten Luther vertaalde Latijnse bijbel als eerste in Duitse volkstaal om landgenoten met eigen ogen te laten lezen over de wantoestanden in de katholieke kerk.
- godsdienstoorlogen in 16de eeuw tussen katholieke gezag en protestantse rebellen zorgden voor nooit geziene slachtpartijen en een heuse genocide. Dit leidde tot uiteindelijke scheiding tussen Vlaanderen en Nederland na de van van A’pen.
- Media zijn dus zeker geen onschuldige middelen om aan communicatie of amusement te doen. Ze bepalen vaak de loop van de geschiedenis(via radio haatcampagnes en Hitler had ook minister van informatie)
6.2. Typografische revolutie en de dynamiek van de handel
- In 15de en 16de eeuw veel atlassen gedrukt. De witte vlekken stimuleerde ontdekkingsreizigers om hun kans te wagen.
- Uitwisseling van ideeën zorgde voor de dynamiek van een ontsluikend handelskapitalisme vanaf 16de eeuw.
- zelfverwerkelijking van het individu
- iedereen kon eigen gedachten bijspijkeren
6.3. Typografische revolutie en grenzen van de natiestaat
- ontstaan van nationaal samenhorigheidsgevoel door het drukken van boeken in volkstal. In 15de eeuw enkel gedrukt in geleerde talen: Latijn, Grieks en Hebreeuws. Vanaf 16de eeuw bijbel ook in volkstaal.
- Geen schriftnorm voor het vastleggen van een vormtaal. In vlaanderen veel dialecten maar er werd gekozen voor het Brabants. De gesproken taal van de machtselite werd de gedrukte eenheidstaal. Vlaanderen(Brabants) Nederland(Hollands) Engeland(Londens) Frankrijk(Parijse dialect)
- heeft ook bijgedragen tot ontstaan van nationaliteitengevoelens binnen de verschillende Europese natiestaten in 19de eeuw. De taal is gans het volk
7. Invloed van Internet op de samenleving
7.1. Internetrevolutie en snelle uitwisseling van ideeën
- via simpele muisklik documenten inkijken waarvoor je vroeger wereldreis moest maken of lang aan balie van bibliotheek moest wachten
- circulatietempo van ideeënuitwisseling door Internet erg versneld
- je moet weten wat je zoekt, anders verzuip je in de berg van informatie
7.2. Internetrevolutie en e-commerce
- niet enkel overaanbod van informatie, maar ook commerciële hype, e-commerce zonder tussenpersoon maar dmv technische storingen en het niet vertrouwen van elektronische betaalsystemen is het nog geen succes.
- toekomst
7.3. Internetrevolutie en een wereld zonder grenzen
- Internet sloopt grenzen, je bent een wereldburger. Je bent cosmopoliet. Je kan waar dan ook met wie dan ook communiceren
- praatgroepen op internet was vroeger een discussieonderwerp in het gedrukte dagblad. Eerst gedrukte dagblad pas 200 jaar na eerste gedrukte boek. Eerste gedrukte dagblad verschenen in Leipzig in 1650
Hfdst. 7: Van gesproken dagblad tot commerciële industrie
- human interes nieuws al zeer oud: fascinerende verhalen vanop café...
- reality tv: vraag naar waargebeurde ‘verhalen’
- voor nieuws werd gedrukt, werd het rondverteld. Acta diurna(59 V.Chr) eerste voorbeeld van geschreven/geschilderde muurkrant.
- 15de eeuw: vlugschriften of pamflets met op voorkant een tekening en achterkant wat text, werden verspreid via houtdrukprocédé. Werden met de hand geschreven en gekopieerd op tiental exemplaren.
- apart maar succesvol genre in de vlugschriftenlitertuur waren prognosticaties of toekomstvoorspellingen. Nastradamus, art te Montpellier wordt nu nog gelezen voor visionaire toekomstdromen van eeuwen geleden.
1. Van handgeschreven gazet tot gedrukte tijding en courant
- typografie van Gutenberg bracht niet zoveel verandering in het nieuwslandschap. Veel pamfletten nog altijd manueel overgeschreven
- De nieuwsgazet heeft naam te danken aan een venetiaans muntstuk. in 1563 was er in Venetië een wekelijkse publicatie over de oorlog tegen de turken en dit kostte 1 gacetà.
- In 1650(200 jaar na boekdrukkunst!) verschijnt in Leipzig een gedrukte dagkrant die zes keer per week te koop was
*naam: Einkommende Zeitungen of binnengekomen berichten
*journalist-uitgever: Timotheus Ritzsch
- In Vlaanderen scoorde A’pen de primeur van een weekblad: De Wekelijke Tijdinghe van drukker-journalist Abraham Verhoeven in 1629.
2. Abraham Verhoeven: de eerste Vlaamse printjournalist
- Voor hij krant mocht drukken moesten ze worden goedgekeurd door de lokale censor, vaak een kanunnik. Eerst kopij laten inkijken door controlerende instantie en wachten op goedkeuringmoeilijk om iedere dag een gedrukte krant te publiceren.
- Daarom duurt het in Vlaanderen tot 1844(400 jaar na boekdrukkunst!) voor er dagelijks een gedrukte krant verschijnt. ‘Vlaemsch België’ houdt het 11 maanden vol, kon rekenen op pen van schrijver als Hendrik Conscience.
- Verhoeven was journalist in andere tijd. Ancien Régime kende geen vrije meningsuiting of persvrijheid. Men had octrooi nodig(toelating om krant te mogen uitgeven) en men was onderworpen aan preventieve censuur en mocht niets publiceren tegen machthebbers in de streek.
- kranten waren dus pure propaganda-instrumenten, enkel positief nieuws was toegelaten(overwinningen, ...)
- kosten van octrooi + dagbladzegel(te vergelijken met indirecte belasting die nu op sigaretten, alcohol en benzine wordt geheven) dus enkel elite kon krant kopen want ze was duur.
3. Aanzetten voor een kritische opiniepers in de 18de eeuw
- kritische opniekrant zou intrede doen met beginnende democratisering van de westerse samenlevingen.
- Engeland eerste westerse land met democratische omwenteling: The Daily Courant(1702) is eerste modern aandoende opiniekrant ter wereld
- Oprichting Times in 1788: langst verschijnende krant ter wereld
- echte opiniekranten duiken pas op in 19de eeuw: dan krijgt journalist status van waakhond vna de democratie
- pers stimuleerde ontstaan van een publieke opnie
- baron de Montesqieu pleitte in Esprit des Lois(1748) voor een democratische scheiding van de machten. Journalist kreeg nobele taak om als vertegenwoordiger van de vierde macht toe te zien op die scheiding
- eerste Belgische, franstalige krant was imitatie van deze in Frankrijk populaire encyclopedische pers: “La feuille sans titre” verscheen in 1777 in Luik.
4. Ontstaan van de Vlaamse verzuilde opiniekrant
- nadat prijs van krant daalde door afschaffing dagbladzeg(1848) kon ook gewone man/vrouw krant aanschaffen
- door invoering algemeneen meervoudig stemrecht in 1893 gaan politieke partijen middelen zoeken om potentiële kiezers aan te trekken
- krant werd propaganda-instrument, elke partij had zijn eigen krant.
- Vlaamse kranten van vandaag vinden oorsprong terug in Gent, waar het industriële hart van Vlaanderen klopte(textielnijverheid zorgde voor concentratie van fabrieken en kapitaal)
- 1879: eerste goedkope vlaamse krant: De Gentenaar(nu: Het nieuwsblad) verscheen onder impuls van Verschuren. Te koop voor 1 cent en moest de arbeider voor katholieke zaak winnen.
- 1884: socialisticshe Belgische Werkliedenpartij richt Vooruit(nu: De morgen) op. Oprichter: Anseele
- 1888: Julius Hoste richt HLN op en zorgde voor een liberaal antwoord
- 1891: Rerum Novrarum: paus roept katholieke beleidsmensen op om oog te hebben voor sociale problemen van de arbeiders
- 1891: oprichting twee Vlaamse katholieke kranten om de arbeider te bewerken voor de goede katholieke zaak. In A’pen was dat GVA en in Gent: Het volk
- 1914: De standaard als spreekbuis van Vlaamse, katholieke intelectuelen
- Het Nieuwsblad en Sportwereld aan katholieke krantenimperium toegevoegd.
5. De krant: van politiek opnie-instrument tot commercieel product
- politieke machtsverhoudingen werden weerspiegeld in kranten
- in jaren ’70 en ’80 krijgen kranten rake klappen omdat televisienieuws ingeburgerd raakt
- politieke organisaties trekken zich terug, meestal met grote verliezen en firma’s die kranten uitgeven krijgen het statuut van een commerciële vennootschap
- oprichting commerciële televisie(VTM: 1989) commerciële marsrichting kranten wordt duidelijk want ze zijn meer afhankelijk van advertentiemarkt voor hun inkomsten dan van lezersabonnementen.
- vroeger waren kranten megafoons van politieke partijen maar ze verschilden van elkaar. Vandaag op zoek naar steeds meer lezers en advertenties
- Kwaliteitspers(DS, DM, DT) Populaire pers(HLN, HN, GVA, BVL)
- vlaamse printmedia in handen van drie grote groepen: De Persgroep, Vlaamse Uitgeversmaatschappij en Roularta Media Group
6. Commercialisering en concentratie in de 19de eeuwse Amerikaanse pers
- tendens van commercialisering en economische concentratie al merkbaar in Amerika in het begin van de 19de eeuw. In 1833 verscheen eerste goedkope massakrant die op verkoopkracht van bloed, zweet en tranen mikte. The Daily Sun
- Einde 19de eeuw: eerste grote krantenimperiums gevormd die kleinere rivalen oppeuzelden.
- Mediamagnaten als Pulitzer, Hearst en Scripps deden regeringsleiders naar hun pijpen dansen
* Pulitzer: prestigieuse Pulitzer Price die elk jaar voor journalistiek, fictie en non-fictie werd uitgereikt en School of Journalism in NY werd met geld uit zijn erfenis opgericht.
* Scripps sticht in 1907: United Press
* Hearst sticht in 1909: International News Service
na hun dood: United Press International(nu in handen van Koreaanse Moon sekte)
* Hearst brak carriere van jonge filmgenie Orson Welles, toen die hem in zijn film Citizen Kane als een machtswellusteling had afgeschilderd en zijn minnares door het slijk sleurde.
- Vlaamse mediamagnaten(Christan Van Thillo – Persgroep , Thomas Leyssen – VUM, Rik de Nolf – RMG)
7. De versoaping van de Franse journalistiek
- In 1836 twee nieuwe kranten: La Presse en Le Siècle in Frankrijk. Halvering van de verkoopsprijs en inkomsten uit reclame halen
- zeer hoge verkoopcijfers
- fenomeen van de soaps: vervolgfeuilletons met relatieverhalen vol liefde en een beetje dood, werd telkens na spannend hoogtepunt onderbroken voor reclame voor huishoudelijke producten die door vrouwen werden aangekocht(waspoedersoap) Reclame werd telkens gemonteerd na een zogenaamde cliffhanger of climax in het verhaal. Bewustzijn is dan erg ontvankelijk voor verleidelijk verpakte reclame.
- soapverhalen in krant
8. Duma’s productiehuis
- men schreef vervolgverhalen in kranten om meer lezers te hebben en dus advertentietarieven te doen stijgen. Lezer keek altijd uit naar het vervolg
- Dumas: onder andere auteur van De Drie Musketiers dat als vervolgroman in de krant verscheen.
9. Op weg naar digitale instant-communicatie
In 1844 ontwikkelde Samuel Finley Breese Morse een communicatie-instrument dat op basis van een cijfercode en elektrische stroom berichten bliksemsnel kilometers ver kon versturen. ‘Wat heeft God nu gewrocht?” was eerste telegrafische boodschap die Morse met zijn elektrische telegraaf toen verzond. Telegraaf van Morse leidde nieuw communicatie-era in: het tijdperk van digitale media of van de instant-communicatie.
Hfdst. 8: De digitale revolutie: Begin van de cybercultuur
- Morse: 1844: demonstreert werking van elektische draadtelegraafcruciale grens in communicatiegeschiedenis overschreden. Bij Chappe-telegraaf waren nog mensen nodig om boodschap onderweg te ontvangen en door te sturen. Bij telegraaf van Morse enkel nodig bij het begin-en eindpunt van het telegrafische traject.
- Morse gebruikte eenvoudige code om complexe taalkundige boodschap te vertalen in geheel van strepen en punten. Code berustte op cijfermatige logica die genoeg had aan drie variabelen: het cijfer één(streep), een kleine één(punt) en nul. Daarmee begint het digitale tijdperk.
- digitalisering = vercijfering
- natuurlijke taal wordt omgezet in een numerieke code van eentjes, kleine eentjes en nullen.
- wie informatie digitaliseert of vercijfert, kan boodschap veel vlugger versturen.
- redenen van efficientie en snelheid liggen aan de basis van opkomst van digitale cultuur
1. De versnelling van het moderne leven
- industriële revolutie begint op het einde van de 18de eeuw met de automatische stoommachine van James Watt die de textielindustrie geheel verandert
- traditionele manier verdwijnt met het gebruik van stoommachines
- versnelling van het leven
vb. vroeger van Mechelen naar Brussel, met paard ongeveer 2 uur. Met de eerste trein in 1835 duurde het nog geen half uur. Sommige passagiers vonden dat het te rap ging(je zag niet meer alles) Meeste mensen vol lof over nieuwe uitvinding. Met gespaarde anderhalf uur kon men andere dingen doen.
nu: digitale kritiek: het gaat allemaal te snel
2. De versnelling van de communicatiestroom
- Chappe-telegraaf vertoonde veel gebreken
*veel mogelijkheden om informatieoverdracht onderweg te saboteren
*code van 196 standjes te ingewikkeld
*werkte enkel bij daglicht en als hemel niet te betrokken was
*tachygraaf of snelle tekengever: echt snel kon je hem niet noemen. Was verbetering tov Romeinse koeriersdienst maar werkte te traag en te weinig.
3. Telegrafie en instant-communicatie
- Morse zocht naar een snellere manier om informatie door te geven dan de mechanische van Chappe en kwam daarvoor terecht bij het elektromagnetisme. Morse gebruikte deze krachtbron om stroom op te wekken. Hierop monteerde hij een namaakvinger die diende als seinsleutel. Als de vinger tegen de magneet werd ingedrukt, dan vertrok er een stroomstoot die langs een draad kon worden verder geleid naar een ontvangsttoestel.
*streep = lange stroomstoot
*punt = korte stroomstoot
*noch punt/noch streep = onderbreking van de stroom
- systeem beruste op 3 parameters(ternaire cijfercode vooral als je signalen rechtop zet. Streep wordt grote 1, punt wordt kleine 1 en afwezigheid van steep of punt wordt nul) Binaire code niet veraf.
- iemand nodig aan begin-en eindstation om code in te typen of te ontcijferen
- succes was overrompelend. Demonstreerde uitvinding tussen Baltimore en Washinton(65km)
- men legde de telegrafische bekabeling langs spoorlijnen
- in 1865 verbond een onderzeese kabel Amerika met Engeland, boodschappen werden bliksemsnel over de oceaan verstuurd. Om de kabel te leggen heeft men 21 jaar gedaan.
- instant communicatie waar Lamartine van droomde, is er gekomen door de telegrafie
4. Telegraaf als eerste digitale communicatiemachine
- telegraaf van Morse heeft de grens tussen ruimte en tijd gewist
- digitale tijdperk begint in 1844, maar echte computer wordt pas tijdens WO II gebruikt
- Morse lanceerde digitale logica die in huidige cybercultuur overal van toepassing is
- wie snel en efficiënt wil communiceren ontsnapt niet aan cijfers
vb. schrijven op tekstverwerker, terwijl je toetsen induwt, functioneert er een code achter de toetsen die lettertekens omzet in binaire getallen
- computers en Morse telegrafen werken volgens hetzelfde principe
5. Dromen met Einstein van cyborgs
- glasvezelkabels laten vandaag toe dat binaire gegevens met lichtsnelheid worden verstuurd
- weldra fotonische relais die het mogelijk maken om lichtsnelheid met zichzelf te vermenigvuldigen. Data gaat dan verstuurd worden tegen 90 miljard km/s.
- communicatie in hersenen dmv chemische vloeistoffen, de zogenaamde neurotransmitters, die niet in bits en bytes te vangen zijn. Het zal niet lukken om een reëel denkende en voelende mens in te scannen maar wel een vereenvoudigde menselijke kloon te vercijferen
- teleportatie of bliksemsnel doorsturen naar andere, verafgelegen plaatsen van menselijke reizigers wordt dan mogelijk
6. Nieuwe media in de 19de eeuw: telefoon en grammofoon
- tijdgenoten in de ban van de mogelijkheden van de draadtelegraaf en probeerden hem te verbeteren(draad kon makkelijk worden doorgeknipt, ...)
- perfectionering van de telegraaf zorgde voor explosie van nieuwe media
- buiten typografie en huidige Internet geen creatie te vinden die zoveel effect heeft gehad als de telegraaf
- op zoek naar middel om te telegraferen zonder terug te vallen op kunstmatige code van strepen en punten
- menselijke stem rechtstreeks boodschap laten inspreken ipv eers via gecodeerde omweg te moeten vertalen?
- vandaag ook nog gezocht naar perfecte interface tussen mens en pc
vb. veel tijd besparen als je toetsenbord niet moet gebruiken maar gewoon moet inspreken (speech production and recognition). Bestaat maar nog niet helemaal op punt
- zoektocht naar akoestische telegraaf resulteerde in 1876 in de uitvinding van de telefoon door Graham Bell
- Bells telefoon was betere versie van de telegraaf en werd oorspronkelijk ingesproken en bediend door telegrafisten
- telegrafische telefoon ook ingezet als radio avant la lettre
vb. op Brusselse perrons in 1884 eerste muzak(achtergrondmuziek) ter wereld via Bells telefoon
- 1877: Thomas Alva Edison ontwerpt grammofoon(platenspeler)
- telegraaf die hardhorig was
- visuele telegraaf: fijne schrijfstift op geluidsmembraan dat de ontvangen morsesingnalen uitzond(cfr. cardiogram)
- Edisonss schrijfstift zette het getik van de morsecode in krassen op een ronde, met was ingesmeerde schijf.
- trok toevallig wassen plaat onder schrijnaald weg en naald kraste op plaat en een medewerker van Edison hoorde meer dan alleen gekras. Geluiden waren verminkt opnieuw te horen.
- Experimenten met Edisons eigen stem die hallo op de plaat inspreekt, mondden in 1877 uit in de fonografie of grammofonie.
7. Zichtbare gevolgen van een onzichtbaar medium
- grootste gebrek aan telegraaf was zijn bedrading(door gewicht van vogels of sabotage functioneerde de kabel niet)
- fonetisch onderzoek bewees dat geluid zich draadloos kon voortplanten want hoe zouden we anders elkaar verstaan, geen draad van spreker tot luisteraar
- draadloze geluidsoverdracht natuurlijk en efficiënt op korte afstand
- wetenschappelijke onderzoeken van Heinrich Hertz maakte de voor het blote oog onzichtbare elektromagnetische golven zichtbaar.
- Marconi slaagde erin om op deze lage frequentie morsesignalen te enten. Hij ontwikkelde versterkende apparatuur die golven over langere afstanden kon jagen. In 1895 wist Marconi twee kilometer op die manier draadloos te overbruggen. Vrienden van Marconi op Britse vasteland en Marconi zelf zond van op een bootje twee km voor de kust telegrafische signalen uit en men hoorde het getik op de ontvangstmast.
- je kon de geluidsgolven niet zien maar toch waren ze er. Er was een informatiedragerdie ervoor zorgde dat de boodschap ter plaatse arriveerde. De vijfde essentie of kwintessens was eindelijk gevonden en dienstbaar gemaakt aan de media.
- De onzichtbare ether bleek ideaal om geluidssignalen te transporteren.
8. Opkomst van de audiovisuele massamedia: radio en tv
- Marconi noemde zijn draadloze manier van telegraferen radiotelegrafie omdat hij gebruik maakte van onzichtbare strale(radius) of golftrillinen
- Na de oorlog(1918) werd de ether vrijgemaakt voor niet-maritieme en niet-militaire doeleinden. Tijdperk van de radio kwam eraan.
- Experimenten om optische gegevens via draadloze telegrafie te versturen. Vanaf jaren ’20 slaagde men erin om de frequentie van de golven zodanig op te drijven dat visuele signalen draadloos doorgestuurd konden worden.
- In 1926 plaatste Schot John Baird een beeldbuis die radiosignalen kon ontvangen in een radioframe en noemde zijn visuele variatie op Marconi’s radiotelegrafie televisor of televisie
Hfdst. 9: Op de golven van de ether: Radio en televisie
- ooit gebruikten mensen uitsluitend hun lichaam of een deel ervan om te communiceren
- later ontwikkelden ze technologische protheses die de lichamelijke functies ondersteunden en verbeterden zoals de schrijfstift bij het schrijven
1. Van commerciële radio-omroep tot openbare en staatsomroepen
- 1920: eerste radiostation ter wereld: Westinghouse Radio zond niet alleen muziek uit maar bracht ook nieuwsuitzendingen, kerkdiensten en sportberichtgeving eerste all-round media.
- radio en tv waren aanvankelijk commerciële massamedia die inkomsten uit reclame haalden en die gerund werden door producenten van hardware(radio- en tv fabrikanten) Als ze veel toestellen wouden verkopen moest er ook software zijn(programma’s)
- eerste ministers van propaganda dateren uit vooroorlogse periode
- jaren ’20: commerciële radio komt in Amerika van de grond. Grote networks opgericht die nu vooral bekend zijn als tv-stations. ABC(American Broadcasting Company), CBS(Columbia Broadcasting System) en NBC(National Broadcasting Commission) begonnen met uitzenden op breedband(broadcast)
- privé-initiatief kreeg vrij spel in de ether. Reclame, eerste soaps door Amerikaanse netwerken in jaren ’20 gecreëerd.
- België: eerste radiostation: 1926: commerciële onderbouw. Radio Belgique werd volwaardige nieuwszender. Zo hoopte SBR(Société Belge Radio-Electrique)= belgische producent van radiotoestellen en elektro-appartuur, omzet te verhogen
- 1927: Engelse regering richt BBC(British Broadcasting Corporation) op en wordt aanschouwd als moeder van alle openbare omroepen
- na de beurscrash van 1929 droegen omroepverenigingen hun failliete structuur over aan een openbaar omroepbestel naar Brits model
- NIR(Nationaal Instituut voor Radio-omroep) startte met uitzenden vanaf 1930
- staatsradio’s(1 politieke partij beslist alles)ontstonden in niet-democratische samenlevingen door de greep van de politiek
- Openbare omroepen werden gecontroleerd door een democratisch verkozen raad van bestuur die bestaat uit de voornaamste politieke voorkeuren van dat moment.
- vandaag hebben openbare omroepen als VRT en BBC een manager aan het hoofde.
2. Van radio-altaar tot draagbare miniatuurradio
- gouden tijdperk van de radio eindigde met WO II, televisie nam plaats in van radio in het gezin maar radio is tot vandaag belangrijk massamedium
- miniaturisering van de radiobox dankzij transistorschakelingen in de jaren ’50. Hiervoor waren radio’s grote boxen omdat enorme lampen of trioden ervoor moesten zorgen dat de van ver komende golven nog konden worden opgevangen en omgezet worden in akoestische signalen in elk huisgezin. In de jaren ’50 werden schakelingen op silicumplaatjes gebrand (Silicon Valley) die dezelfde functie hadden als de lampen maar minder plaats innamen en geen opwarmingstijd vereisten.
- spectaculaire verkleining en doorbraak van de portable radio
- ieder kon naar zijn programma luisteren en daardoor dat radio van jaren ’50 in zijn programmering rekening gaat houden met doelpubliek en gaat verkleinen tot kleinere segmenten.
3. De geboorte van de popmuziek uit de geest van de transistorradio
- popmuziek was op maat geschreven van een jonge doelgroep die met eigen radio eigen muziek kon beluisteren.
- Elvis Presley eerste vertegenwoordiger van een nieuwe populaire muziek die haar roots had in melancholische liefdesballades(blues) van de zwarte Amerikanen.
- Good vibrations van The Beach Boys, eerste pop single opgenomen in stereo(enorm effect: nu: surround systems in cinema)
4. Ieder zijn eigen DJ: de individualisering van het radio-aanbod
- dankzij huidige digitalisering van de radio kan de luisteraar tegen betaling zijn persoonlijk keuzepakket samenstellenIedereen zijn eigen DJ!
5. Pointillisten en lijnen: ontstaan van de televisie
- In 1936 begint BBC met uitzenden, drie jaar later volgt Amerika in 1939 met de Wereldtentoonstelling in de States
- België begint later met uitzenden in oktober 1953 omwille van de lijnenslag
*Vlaamse omroep wou systeem dat gebruik maakte van 625 lijnen(Duits systeem) en Franstalige omroep wou Franse systeem van 819 lijnen.
*typisch Belgisch compromis zodat in België tv-toestellen beide lijnensystemen konden verwerken. Na introductie kleurentelevisie verdween het franse lijnensysteem zodat er nu nog twee standaarden overblijven: Europese standaard van 625 lijnen en Amerikaans-Japanse van 525 lijnen)
- pointillisten gebruikten penseelpunt om met stipjes een zo realistisch mogelijk beeld te ontwerpen; puntjes zijn snijpunten tussen twee rechten. Een bepaald aantal horizontale en verticale lijnen zorgde voor de nodige snijpunten.
- Rus Zworykin heeft pointillistisch rasterbeeld opgewekt via zijn iconoscoop of beeldbuis, dit werkte met een sensor of elektronisch oog. Het oog scande of rasterde het beeld volgens een bepaald aantal lijnen. Bij een groter aantal punten nam de scherpte van het beeld toe.
- 1936: BBC begint met eerste TV-uitzendingen. Openbare omroep kreeg primeur en niet de commerciële sector.
6. Televisie maakt het gemeenschapsleven kapot
- beschavingskritiek op de televisie
- TV, zo bleek tijdens grootschalig experiment in Fort Wayne in 1955, ontrafelde het sociale weefsel van de lokale gemeenschap. Het gemeenschapsleven kwam onder de massale introductie van de tv in Fort Wayne onder druk te staan en viel uit mekaar. Mensen waren ’s avonds niet meer weg te houden van het scherm atomiserende of fragmenterende werking van de tv.
nu duikt kritiek op ivm computers en internet
7. De looks van de tv
- reclame deed het beter op tv dan op radio, impact was groter
- ook op politiek vlak
* In 1960 haalt Kennedy het Witte Huis omdat hij in een tv-debat met Nixon er zo veel beter uitzag. Nixon had zich niet laten schminken. Radio-luisteraars vonden Nixon beter omdat hij inhoudelijk beste argumenten gaf maar, vooral vrouwelijke tv-kijkers vielen voor de looks van sexy Kennedy.
8. Televisie is emoties
- sportuitzendingen, kroningen of begrafenissen van VIP’s worden uitgezonden, ook oorlogstaferelen en terroristische scènes
- tvmakers gaan zelf extreme reacties uitlokken door proefpersonen in een levensechte context te plaatsen = reality tv
- enkele belangrijke momenten in tv-geschiedenis
*landing op de maan van 1969
*eerste terroristische aanslag op de Olympische Spelen van München in 1972
*11 september 2001
9. Ieder zijn eigen productiehuis: de individualisering van het tv-aanbod
- tv-programma’s oproepen volgens eigen smaak, interactief reageren op hetgeen hij ziet
VIDEO 5: GESCHIEDENIS VAN DE TELEVISIE
1) Wie + wanneer primeur?
BBC 1936 (-> België 1953: lang geduurd door “Lijnenslag”)
Hét cruciale onderdeel= beeldbuis (iconoscoop)
Flatscreen -> andere technologie (met vloeibare kristallen)
2) Belangrijke tv-uitzendingen?
maanlanding 21 juli 1969
Moord op Kennedy 1963
terrorisme ontdekt TV op Olympische Spelen 1972
3) Kritiek (onderzoek Fort Wayne)?
“TV maakt het gemeenschapleven kapot”
- atomiserend of fragmenterende werking -> geen familiegebeuren meer
4) Verschil tv vroeger (’50) en nu?
Vroeger gemeenschapsmedium, nu individueel kijkmedium (voor jeugd/ voor vrouwen/…) -> specifieke doelgroep, ieder z’n eigen productiehuis
Hfdst. 10: De doorbraak van de beeldcultuur: fotografie van de film
1. Van xylo- tot lithografie
- Middeleeuwen: afbeeldingen voor het eerst gereproduceerd dankzij houtdruk of xylografie, beelden waren eenmalige creaties
- na xylografie ontwikkelde men nieuwe reproductietechnieken met als resultaat een hogere getrouwheidsweergave van de afgedrukte tekening. Het werd verfijnd om ze echter te doen overkomen.
- Renaissance: tekening met naald op koperen plaat geetst
- Steendruk of lithografie in begin van 19de eeuw was nog realistischer. Kalksteen was ideaal materiaal voor steendruk. Zacht genoeg om tekening in te krassen maar voldoende hard zodat etsdiepte oppervlakkig bleef.
2. Van litho- tot fotografie
- Nicéphore Niepce was lithograaf. Bij één van zijn opdrachten had hij geen kalksteen meer en ging op zoek naar vervangingsproduct. Streek tinnen plaat in met soort van asfalt. Plaatste preparaten rechtop in het raam om ze te doen laten drogen. Na acht uur droogtijd(belichtingstijd) wou hij testen of panelen droog waren en op papier drukte merkte hij de vage contouren van het schuurtje buiten op. Zonder het te beseffen had hij een lichtbeeld of foto genomen van het schuurtje achter zijn atelier.
- fotografie officieus in 1826 geboren, Niepce doopte het om tot heliografie of schrijven met het zonlicht.
- uitvinding niet laten patenteren en Daguerre wordt beschouwd als officiële uitvinder van de fotografie
3. Panorama en diorama: voorlopers cinemazaal
- Daguerre werkzaam in beeldindustrie, hij was uitbater van idorama, verbeterde versie van het panorama(totaal opname van 360°, als je hard rond as draaitbewegende beelden. Nu in cinemazaal: filmband draait)
- Daguerre verving natuurlijke lichtinval door kunstlicht achter het doek(fakkels) tot één iemand te enthousiast met fakkels zwaaide en hele gebouw in vlammen opging.
- Daguerre stelde zoon van Niepce(Isidore Niepce) een joint venture voor maar heliografie moest onder zijn naam worden vastgelegd
4. Daguerre en Talbot: officiële en echte uitvinder van de fotografie
- 1839: fotografie formeel gepatenteerd onder naam: daguerreotypie of daguerreotype. Daguerre heeft enkel emulsie of lichtgevoelige plaat van Niepce een beetje bijgestuurd waardoor belichtingstijd beperkt werd.
- duurde een tiental minuten om fotografisch portret te maken. Vaak leunrekwistieten omdat ze tien minuten moesten blijven stilstaan. Portretschilders schoolden zich vlug om tot fotografen want ipv uren te poseren voor schilder nu slechts tien minuten lichaam stil houden.
- Daguerreotypie: eenmalige positiefopname, voor een dubbel moest je opnieuw poseren voor de camera. (te vergelijken met Polaroidfoto)
- In 1839 ontdekt Engelsma |
|
| Terug naar boven |
|
|
BoPt
Geregistreerd op: 02 Jan 2016
Berichten: 2
|
| Geplaatst: 15-01-2016 11:16:29 Onderwerp: |
|
|
|
Îòêðûëñÿ êà÷åñòâåííûé èíòåðåñíûé àðõèâ, åñëè âû õîòèòå âèäåòü ñåêñ âèäåî òî ìû âñåãäà âàì ðàäû. Òåìà ãåè îíëàéí ñêîðåå âñåãî áóäåò çàíèìàòåëüíà òåì êîìó ïî äóøå íåîðäèíàðíûé ïîðíî, íàâåðíÿêà òàê æå áóäóò çàíèìàòåëüíû òàêèå ðàçíîâèäíîñòè êàê ñåêñ àíàë îíëàéí, äëÿ çíàþùèõ òîëê áäñì ïîðíî òàê æå ìíîãî ðàçíîâèäíîñòåé ðàçâðàòíîãî ïîðíî äðóãèõ íàïðàâëåíèé. Ïðåäñòàâèòåëüíèöàì æåíñêîãî ïîëà ïðèãëÿíóòñÿ êàòåãîðèÿ êàê ëåñáè îíëàéí, ïîìèìî ýòîãî åñòü ÷òî çàöåíèòü è ïàðíèøêàì íîâûå íàïðàâëåíèÿ êàê ïîðíî ìèíåò, äëÿ öåíèòåëåé âîñòî÷íîãî ïîðíî ó íàñ ìíîãî ñúåìîê íà ñåêñ òåìó àçèàòêè âèäåî. Ïîðíî âèäåî http://pornolex.ru/ ñåêñ âèäåî îíëàéí. Ïîêëîííèêàì ìíîãèì íðàâèòñÿ ãëÿäåòü íà ãðóïïîâóõà îíëàéí, âåëèêîå ìíîæåñòâî êòî îáîæàåò òàêóþ êàòåãîðèþ êàê ïðèâàòíîå ïîðíî. Äëÿ âàñ ýñòåòîâ ÷èòàòü ñåêñ ðàññêàçû íà íàøåì ñàéòå äëÿ âçðîñëûõ òîæå åñòü ìíîãî ÷åãî ïîçíàâàòåëüíîãî è çàíèìàòåëüíîãî. Òàê æå âû âñòðåòèòå íà íàøåì ðåñóðñå ôëåø èãðû îíëàéí ïî ñâîåìó èíòåðåñó, ïðèáàâëåíèå âèäåî ìàòåðèàëà âñåãî ïîÿâëÿåòñÿ êðóãëîñóòî÷íî!
Íàøà ýðîòè÷åñêàÿ ãðóïïà âêîíòàêòå https://vk.com/porno_video_onlines
ÍÀ ÍÀØÅÌ ÑÀÉÒÅ ÂÑÅ ÁÅÑÏËÀÒÍÎ, òàê æå ÍÅÒ ÂÈÐÓÑÎÂ È ÍÅ ÍÓÆÍÎÉ ÐÅÊËÀÌÛ !!!
. |
|
| Terug naar boven |
|
|
BoPt
Geregistreerd op: 02 Jan 2016
Berichten: 2
|
| Geplaatst: 25-01-2016 03:20:30 Onderwerp: |
|
|
|
Îòêðûëñÿ íå ïîõîæèé íà ìíîãèå àðõèâ, åñëè âû õîòèòå ãëÿäåòü ïîðíî òî ìû âñåãäà âàì ðàäû. Êàòåãîðèÿ âèäåî ñìîòðåòü ãåè ñêîðåå âñåãî áóäåò çàíèìàòåëüíà òåì êîìó ïî äóøå íåîðäèíàðíûé ïîðíî, ìû äóìàåì ÷òî òàê æå áóäóò çàìàí÷èâû òàêèå âèäû âèäåî êàê àíàë ñåêñ, äëÿ ãóðìàíîâ áäñì òàê æå îãðîìíîå êîëè÷åñòâî ðàçâðàòíîãî ñåêñà äðóãèõ íàïðàâëåíèé. Ïðåäñòàâèòåëüíèöàì æåíñêîãî ïîëà ïðèéäóòñÿ ïî äóøå íàïðàâëåíèå êàê ëåñáè, òàê æå åñòü ÷òî ïîñìîòðåòü è þíîøàì ïîïóëÿðíûå ðàçíîâèäíîñòè âèäåî êàê ìèíåò áåñïëàòíî, äëÿ öåíèòåëåé òàéñêîãî ïîðíî ó íàñ ìíîãî ñúåìîê íà çàìàí÷èâóþ òåìó ïîðíî àçèàòêè. Ïîðíî âèäåî http://online-pornovideo.net/ ñåêñ âèäåî îíëàéí. Ïîðíî âèäåî íðàâèòñÿ ñìîòðåòü íà ãðóïïîâîå ïîðíî âèäåî, áîëüøîå êîëè÷åñòâî êòî ïðåäïî÷èòàåò òàêóþ ñòîðîíó âèäåîðîëèêîâ êàê äîìàøíåå ïîðíî îíëàéí. Ñïåöèàëüíî äëÿ ëþáèòåëíèö ÷èòàòü ÷èòàòü ðàññêàçû îíëàéí ó íàñ òîæå åñòü ìíîãî ÷åãî óâëåêàòåëüíîãî è èíòåðåñíîãî. Òàê æå âû âñòðåòèòå ó íàñ èãðû îíëàéí íà ëþáîé âêóñ, ïðèáàâëåíèå âèäåî ìàòåðèàëà âñåãî ïîñòóïàåò 24 ÷àñà â ñóòêè!
Íàøà ñåêñ ãðóïïà âêîíòàêòå https://vk.com/porno_video_onlines
ÍÀ ÑÀÉÒÅ ÄËß ÂÇÐÎÑËÛÕ ÂÑÅ ÀÁÑÎËÞÒÍÎ ÁÅÑÏËÀÒÍÎ, òàê æå ÍÅÒ ÂÈÐÓÑÎÂ È ÍÅ ÍÓÆÍÎÉ ÐÅÊËÀÌÛ !!!
. |
|
| Terug naar boven |
|
|
|
Je mag geen nieuwe onderwerpen plaatsen in dit subforum
Je mag geen reacties plaatsen in dit subforum
Je mag je berichten niet bewerken in dit subforum
Je mag je berichten niet verwijderen in dit subforum
Je mag niet stemmen in polls in dit subforum
|
Wilt u geen reclame op dit forum en genieten van extra voordelen? Klik dan vlug hier voor meer informatie!
|
|
|
|
|
